Tego jeszcze nie było. Chcą opodatkować smartfony i tablety

Coraz większych rumieńców nabiera dyskusja na temat opodatkowania mobilnych urządzeń takich jak smartfony, czy tablety.To tak zwana opłata reprograficzna, która miałaby zrekompensować artystom straty wynikające ze spadku sprzedaży ich płyt. Klienci zamiast kupować częściej słuchają muzyki właśnie na telefonach i innych odtwarzaczach.

Opłata reprograficzna istnieje w Polsce od 18 lat. Problem w tym, że prawo nie poszło z duchem czasu i na liście urządzeń ("czystych nośników") nią objętych są m.in. kasety VHS, a nie ma smartfonów, czy tabletów. I tutaj rodzą się kontrowersje.

Wiadomo, że obecnie większość z nas ma w swoich telefonach, czy innych urządzeniach mobilnych odtwarzacze muzyki. Pliki można do woli ściągać z internetu. Tym samym, aby mieć piosenkę ulubionego wykonawcy i słuchać jej kiedy się chce, nie trzeba wydawać ani złotówki. Na tym cierpią sami wykonawcy, bo coraz słabiej sprzedają się ich płyty. I właśnie środowiska zrzeszające artystów chcą wciągnięcia na listę tzw. "czystych nośników" smartfonów i tabletów.

- Mamy nadzieję, że ministerstwo rozszerzy listę urządzeń objętych opłatami z korzyścią dla polskich twórców, którzy ponoszą ewidentne straty z tytułu  wykorzystywania ich utworów za pośrednictwem coraz nowocześniejszych urządzeń. Przykładem jest diametralny spadek sprzedaży płyt. Obecnie, aby otrzymać „złotą płytę” wystarczy sprzedać 10 tys. egzemplarzy – jeszcze do niedawna była to liczba 150 tys. egzemplarzy - uważa Stowarzyszenie Autorów ZAiKS.

Artyści i osoby reprezentujące ich interesy są po jednej stronie barykady. Po drugiej są producenci sprzętu. Jeśli smartfony i tablety zostaną obciążone opłatą reprograficzną, ich ceny prawdopodobnie wzrosną o 1-3 procent. To daje nawet 30 złotych od tysiąca. Organizacje zarządzające prawami autorskimi wg "Pulsu Biznesu" zarabiają z tytułu tej opłaty około 7 mln. zł rocznie. Jeśli na listę "czystych nośników" wciągnięte zostaną smartfony i tablety, zyski twórców mogą pójść w górę nawet o kolejne 300 mln. (wg TVN24).

W ostatnich dniach przedstawiciele producentów sprzętu i artystów rozmawiali na temat opłaty reprograficznej, ale kompromisu nie osiągnęli. Póki co stanowiska nie zajmuje też Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w którego gestii leży ustalenie listy "czystych nośników". Resort wydał jedynie oświadczenie.

- Polski system opłat od urządzeń i czystych nośników niewątpliwie wymaga unowocześnienia, ponieważ obecnie opłatami objęty jest szereg urządzeń i nośników analogowych jak magnetofony, magnetowidy, kasety VHS itp., które nie występują już w masowej sprzedaży, wypierane przez nowoczesne wielofunkcyjne urządzenia cyfrowe. Zarówno organizacje zbiorowego zarządzania jak i organizacje producentów dostrzegają wady istniejącej regulacji i potrzebę jej zmiany. Obydwie strony uważają za zasadne wyeliminowanie z systemu opłat większości urządzeń i nośników analogowych. Nie została jeszcze podjęta decyzja co do objęcia smartfonów i tabletów opłatą, ani tym bardziej co do konkretnej stawki. MKiDN nigdy nie przedstawiło żadnej własnej propozycji takiej stawki i wciąż oczekuje na propozycje środowiskowe - oświadczyło MKiDN.

Kwestia obciążenia smartfonów i tabletów opłatą reprograficzną pozostaje nierozstrzygnięta. Wiadomo jedynie, że każda ze stron będzie lobbować za korzystnym dla niej układem. W tym wszystkim najmniej do powiedzenia mają konsumenci, czyli potencjalni nabywcy mobilnych urządzeń. Być może każdy, kto kupi np. smartfon, dopłaci do niego 3 procent wartości i to bez względu na to, czy słucha muzyki, czy nie.