Fot. depositphotos
Problem wysiłkowego nietrzymania moczu coraz częściej pojawia się w mediach, choć nadal jest to temat wstydliwy i często pomijany. Nie można jednak przejść obok niego obojętnie choćby z uwagi na skale problemu. Dotyczy on przede wszystkim kobiet, w różnym wieku i z różnymi uwarunkowaniami, które wpływają na powstawanie schorzenia. Próbując zgłębić temat udałam się na rozmowę z dr n. med. Waldemarem Litwińskim, który specjalizuje się m. in. leczeniem tego problemu.
Panie doktorze, proszę przybliżyć naszym czytelnikom czym jest problem wysiłkowego nietrzymania moczu?
Wysiłkowe nietrzymanie moczu to dolegliwość, której główną przyczyną jest zaburzony mechanizm zamknięcia cewki moczowej. Dolegliwość pojawia się podczas wykonywania czynności, które doprowadzają do wzrostu ciśnienia w brzuchu, np. podczas kaszlu, wysiłku fizycznego czy kichania. Czynności te powodują, że ulega uruchomieniu mechanizm tłoczni brzucha . Nadmierna ruchomość cewki oraz niewydolność mechanizmu zwieraczowego powodują, że może powstać w jamie brzusznej większe ciśnienie, niż to które potrzebne jest dla utrzymania moczu w pęcherzu. Według WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) problem nietrzymania moczu jest bardzo rozpowszechniony. Wysiłkowe nietrzymanie moczu to prawie połowa wszystkich przypadków nietrzymania moczu.
Kogo on dotyczy?
Ta kłopotliwa dolegliwość znacznie częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn i nasila się wraz z wiekiem. Mimo iż wysiłkowe nietrzymanie moczu uważane jest za problem starszych kobiet, to może również dotyczyć młodszych dziewczyn.
Czy znane są przyczyny tego problemu?
Wysiłkowe nietrzymanie moczu to dolegliwość, której przyczyną może być zbyt duża ruchomość w okolicy połączenia pęcherza moczowego z cewką moczową w wyniku niewystarczającego podparcia przed dno miednicy mniejszej jak również niewydolność mięśnia zwieracza wewnętrznego cewki moczowej. Wysiłkowe nietrzymanie moczu z powodu niedostatecznego podparcia przy obciążeniu może pojawiać się z lub bez obniżenia przedniej ściany pochwy. Obniżenie pochwy nie stanowi bezpośredniej przyczyny nietrzymania moczu.
Oba defekty często mają tę samą przyczynę tj. osłabienie dna miednicy mniejszej. Dochodzi do niego z powodu rozciągnięcia oraz odnerwienia mięśni dna miednicy mniejszej po przebytym porodzie z powodu zaniku czynności tych mięśni, jak również osobniczej słabości tkanki łącznej. W okresie pomenopauzalnym niedobór estrogenów może upośledzać szczelność cewki moczowej. Bezpośrednie urazy cewki moczowej powodują tworzenie się blizn, co w efekcie zaburza jej czynność.
Czy wszystkie kobiety są narażone na wysiłkowe nietrzymanie moczu?
Wszystkie kobiety są narażone na wysiłkowe nietrzymanie moczu jednak czynnikami szczególnie predysponującymi jego wystąpienia są odbyte ciąże, przedłużający się poród naturalny, nadwaga lub otyłość, operacje wykonywane w okolicy podbrzusza, urodzenie dużego dziecka, palenie papierosów, neuropatia cukrzycowa, udar mózgu, zaparcia, przewlekła choroba płuc.
Jak się można uchronić przed tym problemem, czy istnieje jakaś profilaktyka?
Działania profilaktyczne są dość ograniczone jednak zdecydowanie polecane. Polegają głównie na utrzymaniu zdrowego trybu życia, odpowiedniej diety oraz aktywności fizycznej. Jednakże na wiele aspektów życia takich jak reakcja organizmu na ciążę, przebieg porodu oraz naturalny proces starzenia organizmu pacjentka nie ma większego wpływu.
Jak najczęściej objawia się ten problem u kobiet, kiedy możemy go zauważyć?
Wysiłkowemu nietrzymaniu moczu może towarzyszyć nieprzyjemne parcie na mocz i częste oddawanie moczu w małych ilościach. Symptomy tego rodzaju nietrzymania moczu nasilone są szczególnie w dzień. Jego objawy zazwyczaj nasila otyłość, przewlekły kaszel, przewlekłe zakażenie dróg moczowych, duszność (np. u palaczy papierosów).
Jakie są możliwości leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu?
W leczeniu wysiłkowego nietrzymania moczu wykorzystuje się metody zachowawcze, chirurgiczne oraz mniej inwazyjne - laserowe. W pierwszej kolejności wdrażane jest leczenie zachowawcze polegające na fizykoterapii. Tę metodę leczenia wykorzystuje się wówczas, gdy nietrzymanie moczu nie jest bardzo nasilone. Polega ona na ćwiczeniu mięśni dna miednicy mniejszej przez zaciskanie pośladków i ud i zatrzymywaniu strumienia moczu. Preparaty farmakologiczne są stosowane, gdy mamy do czynienia z niestabilnością mięśnia wypieracza moczu. Leczenie u kobiet w okresie menopauzy obejmuje głównie terapię hormonalną. Dzięki dopochwowemu stosowaniu estrogenów można częściowo zregenerować nabłonek pochwy, sromu oraz dolnego fragmentu cewki i szyi pęcherza moczowego. Jednak skuteczność estrogenów jest niewielka, mają one jedynie znaczenie w leczeniu infekcji dróg moczowych, zmian zanikowych sromu oraz popuszczaniu moczu z parcia. Wskazaniem do leczenie chirurgicznego jest nawracające wysiłkowe nietrzymanie moczu oraz brak efektów po stosowaniu leczenia zachowawczego i farmakologicznego. Operacja ma na celu poprawę budowy anatomicznej narządów miednicy mniejszej oraz rekonstrukcję tylnego kąta pęcherzowo-cewkowego. Innowacyjną metodą, która jest stosunkowo bezpieczna, jest laserowe leczenie wysiłkowego nietrzymania moczu. Działanie laserem powoduje wytworzenie się nowych włókien kolagenowych co prowadzi do wzmocnienia ścian pochwy i obszaru ujścia cewki moczowej. Laseroterapia prowadzi również do zwiększenia elastyczności i nawilżenia ścian pochwy.
Z Pana doświadczenia, doktorze - co jest najbardziej skuteczne i dlaczego?
Wybór sposobu leczenia musi być odpowiednio dobrany do rodzaju dolegliwości z jakimi zgłasza się pacjentka. Dlatego tak istotne jest przeprowadzenie szczegółowej konsultacji obejmującej dokładną rozmowę z pacjentką, badanie ginekologiczne, ultrasonograficzne a w wybranych przypadkach rozszerzenie diagnostyki o dodatkowe badania np. badanie urodynamiczne. Tak jak wspomniałem, laserowe leczenie wysiłkowego nietrzymania moczu jest metodą innowacyjną, mającą jednak solidną podstawę medyczną oraz co najważniejsze bardzo szeroką rzeszę pacjentek zadowolonych z efektu leczenia. Głównymi zaletami tej metody jest jej małoinwazyjność, bezbolesność, brak powikłań a przede wszystkim skuteczność u pacjentek prawidłowo zakwalifikowanych i przygotowanych do zabiegu.
Słyszę, że laseroterapia to najlepsza metoda leczenia, zatem na czym ona polega?
Działanie lasera polega na wzmocnieniu ścian pochwy, powięzi wewnątrzmiednicznej i ujścia cewki moczowej. Oprócz tego działanie wiązek lasera stymuluje produkowanie glikogenu, który ma duże znaczenie w nawilżaniu pochwy oraz jej właściwego PH. Laseroterapia wykorzystywana może być we wszystkich stopniach nasilenia wysiłkowego nietrzymania moczu. Poleca się ją szczególnie u kobiet, które nie trzymają moczu wskutek wielokrotnych porodów oraz wrodzonych wad tkanki łącznej.
Jak długo trwa taki zabieg i czy trzeba go powtarzać?
Zabieg trwa około 10-20 minut, jest bezbolesny i nie wymaga znieczulenia. Do pochwy wprowadzana jest specjalna głowica – opracowana przez ekspertów MonaLisaTouch, która umożliwia naświetlanie laserem śluzówki na całej jej powierzchni. Następnie lekarz wykonujący zabieg powoli wycofuje głowicę w sposób umożliwiający zadziałanie terapeutycznej wiązki na całej długości pochwy oraz w przedsionku i wejściu do pochwy. Już w ciągu miesiąca po zabiegu ściany pochwy są jędrniejsze. Dla uzyskania optymalnego efektu może zajść konieczność powtórzenia zabiegu, co zostanie ocenione wspólnie z pacjentką, na podstawie jej odczuć, podczas wizyty kontrolnej.
Jak rozumiem tym urządzeniem można rozwiązać ten problem na stałe, nieinwazyjnie i bezboleśnie?
Skuteczność laserowego nietrzymania moczu jest porównywalna z leczeniem operacyjnym u kobiet, które nie cierpią na zaburzenia statyki narządu rodnego czyli u których nie ma zaburzeń anatomicznych w obrębie dróg rodnych. Zarówno po leczeniu operacyjnym jak i przy użyciu lasera MonaLisaTouch istotna jest profilaktyka ponownego jego wystąpienia. A mianowicie odpowiednia dieta, redukcja masy ciała czy ćwiczenia mięśni dna miednicy. W pojedynczych przypadkach zabieg należy powtórzyć po roku lub dłuższym okresie czasu. Jest to metoda nieinwazyjna i bezbolesna.
W czym jeszcze MonaLisaTouch może nam, kobietom pomóc?
Poza problemem nietrzymania moczu, laser MonaLisaTouch pozwala na poprawę stanu pochwy i znacząco poprawia jakość życia seksualnego.
Dodatkowo w naszej ofercie znajdują się inne zabiegi z zakresu medycyny estetycznej takie jak: plastyka warg sromowych, korekta blizny po nacięciu krocza czy cięciu cesarskim.
Od kiedy będziemy mogły skorzystać z tych innowacyjnych usług?
W połowie grudnia planujemy rozpocząć przeprowadzanie konsultacji i kwalifikacji pacjentek do zabiegów. Po uzyskaniu wyników badań pozwalających na stwierdzenie że zabieg będzie bezpieczny i pozwoli na poprawę jakości życia pacjentki rozpoczniemy wykonywanie zabiegów. Pierwsze zabiegi zaplanowane są w pierwszych dniach stycznia 2019 roku.
Czy będzie można skorzystać z jakiś konsultacji, porad w tych tematach?
W dniach 14 i 15 grudnia w NZOZ Medyk odbędą się bezpłatne konsultacje z zakresu leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu. Zachęcamy do umawiania się na wizyty.
Nie pozostaje nic innego jak zaprosić nasze włocławianki na bezpłatne konsultacje do NZOZ Medyk we Włocławku w dniach 14 i 15 grudnia, aby skorzystały z wiedzy i porad, których udzieli zespół dr. Litwińskiego.
W dniach 14 i 15 grudnia w NZOZ Medyk odbędą się bezpłatne konsultacje z zakresu leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu. Zachęcamy do umawiania się na wizyty pod numerem telefonu 885 230 200 i odwiedzenia placówki Medyk przy al. Fryderyka Chopina 43 we Włocławku.
