W marcu minie 90. rocznica śmierci urodzonego we Włocławku Juliana Marchlewskiego. Znany działacz socjalistyczny i komunistyczny chciał przeprowadzić w Polsce rewolucję pod czerwonym sztandarem. W okresie PRL jego postać otoczono kultem. Szczególnie gorliwie upamiętniono go we Włocławku.
Marchlewski urodził się w 1866 roku we Włocławku. Ukończył tu 3 klasy gimnazjum. W wieku 18 lat związał się z tajnym gimnazjalnym kółkiem marksistowskim.
Po wyjeździe do Warszawy znalazł się w gronie założycieli Związku Robotników. W 1893 roku współtworzył Socjaldemokrację Królestwa Polskiego i Litwy, partię polityczną o charakterze marksistowskim. Brał udział w rewolucji 1905 roku. Później działał m.in. w środowisku marksistów niemieckich. Był współtwórcą Międzynarodówki Komunistycznej, czyli Kominternu.
W 1918 roku sprzeciwiał się odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Podczas wojny 1920 roku stanął na czele Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski (Polrewkom) w Białymstoku, który dążył do utworzenia na ziemiach polskich Polskiej Socjalistycznej Republiki Rad. Przez kilka tygodni rządów Polrewkomu na Wileńszczyźnie i Białostocczyznie, stosowano na masową skalę krwawy terror. Wielu polskich patriotów, którzy przeciwni byli władzy komunistycznej, zostało zamordowanych.
Sytuacja zmieniła się w sierpniu 1920 roku po niepowodzeniach Armii Czerwonej na froncie, w wyniku czego działacze Polrewkomu uciekli na wschód.
Marchlewski czynnie działał w Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Z powodu pogarszającego się stanu zdrowia, zmuszony był jednak ograniczyć swoją aktywność. Leczył się na Krymie, później we Włoszech, gdzie 22 marca 1925 roku zmarł.
Pochodzący z Włocławka działacz stał się jedną z ikon ruchu komunistycznego. Po 1945 roku był patronem wielu ulic i zakładów przemysłowych. Nie tylko w Polsce, ale też innych krajach bloku wschodniego.
O swoim "synu" nie zapomniał również Włocławek. Z inicjatywy lokalnych działaczy partyjnych na ścianie jednego z domów przy Cygance, w którym miał wychowywać się Marchlewski, w marcu 1950 roku umieszczono tablicę upamiętniającą "wybitnego przywódcę polskiego i międzynarodowego ruchu robotniczego" (od lat już jej tam nie ma). Jego imię nosiły także Zakłady Celulozowo-Papiernicze oraz jedna z ulic w centrum Włocławka (obecnie św. Antoniego).
Najbardziej znanym przejawem kultu Marchlewskiego był odsłonięty 1 maja 1964 na Starym Rynku pomnik. Uroczystość była ważnym wydarzeniem w ówczesnej rzeczywistości. Odsłonięcia obelisku dokonał przewodniczący Rady Państwa, Edward Ochab.
Pomnik w tym miejscu przetrwał do stycznia 1990 r., kiedy został zdemontowany. Przez 9 kolejnych lat był składowano go na terenie dawnego browaru Bojańczyków. W 1999 roku figurę przewieziono do Galerii Sztuki Socrealizmu w Kozłówce, gdzie znajduje się do dziś.
unknown08:06, 27.02.2015
60 13
Szkoda, że ten plac obecnie nie wygląda jak na tym zdjęciu... Ludzie, co się stało z tym miastem? Co poszło nie tak? Zawsze jak oglądam zdjęcia Włocławka z tamtych czasów, myślę sobie... jakie wtedy było klimatyczne miasto... A nie tak jak teraz betonowa dżungla... 08:06, 27.02.2015
ktośs08:26, 27.02.2015
11 6
Kto pierwszy pomalował tak nasz świat nie kochał chyba nas zrobił to raczej swoim wrogom 08:26, 27.02.2015
dd08:48, 27.02.2015
16 20
A komu przeszkadzał Juliusz Machulski? :) 08:48, 27.02.2015
lego09:06, 27.02.2015
26 6
i to jest ryneczek!! 09:06, 27.02.2015
dziadek09:22, 27.02.2015
21 2
Wszyscy włocławianie pamiętają pomnik nie wszyscy wiedzą natomiast że część kamienia z którego wykonano pomnik została wykorzystana jako obelisk w którym to osadzono płaskorzeźbę przedstawiającą rozstrzelanie Bechiego i ustawiono na przeciwko naszego teatru.Powyższa informacja pochodzi z wywiadu pana Rerycha znanego włocławianina jaki udzielił na krótko przed swoją śmiercią.Tak więc jeden kamień posłużył do dwóch celów. Nasza historia jest pogmatwana. 09:22, 27.02.2015
xx09:36, 27.02.2015
13 13
Dziadek nie do dwóch.Kamień posłużył także przy budowie muzeum.I dobrze,że wroga cerkiew została rozebrana i ruscy poszli do siebie. 09:36, 27.02.2015
felipe09:44, 27.02.2015
15 4
teraz wygląda to wszystko tak:
https://www.youtube.com/watch?v=ZfNmZ1KYA7U&list=UUI5MgP9evjWUkBgIth2k1Qw 09:44, 27.02.2015
Don10:00, 27.02.2015
31 13
Kto nam zabetonował ryneczek .Rozwalcie to straszydło , nasadźcie drzew i kwiatów , zbudujcie fontannę z wodą solankową (da się zrobić). 10:00, 27.02.2015
ewa10:51, 27.02.2015
6 10
Kiedyś tak wyznaczono trasę pochodu 1 Majowego, że kończyła się właśnie w tym miejscu. Później szybko zmieniono, bo "Marchlewski rozpędzał pochód":-) 10:51, 27.02.2015
ja13:31, 27.02.2015
15 0
xx-cerkiew została rozebrana(poniewaz sie rozsypała) w 1925 po tym jak Rosjanie porzucili ja w 1914,póxniej użytkowali ja jakomagazyn Niemcy w czasie I wojny światowej.Od kiedy światynia jest wrogiem?
Najgorzej jak niedouczeni komentuja to co napisali tez niedouczeni,tak własnie wygląda pranie mózgów.Julian Baltazar Marchlewski(ps.Karski i Kujawiak)urodził sie 17 maja 1866 roku w domu przy ulicy Cyganka(tam gdzie było kino Bałtyk),zmarł 22 marca1925 roku w Bogliasco k.Nervi.
A nazwa"czerwony Włocławek"wzieła sie od koloru cegły z której budowane były kiedys domy a która była produkowana we Włocławku w licznych cegielniach. 13:31, 27.02.2015
wiesław wojnar13:31, 27.02.2015
11 1
Do autora - w Kozłówce znajduje się Galeria Sztuki Socrealizmu, a nie Socjalizmu jak błędnie zostało napisane w artykule. 13:31, 27.02.2015
XXIwiek15:21, 27.02.2015
11 3
Szkoda że solidarnościowa władza nie oatacza taką czcią POstulatów gdańskich które są testamentem tych którzy naprawde walczyli o wolną POLSKĘ a nie o republikę czerwoną ruską albo pejstą brukselską !!! Kiedy stanie POmnik z tymi POstulatami ? Modziez zatrudniana na umowach Tuskośmieciowych nawet nie wie z czego ją okradziono !!! 15:21, 27.02.2015
ja 2...15:24, 27.02.2015
18 1
... i czerwone dachówki na tych domach które było widać z Zawiśla i z barek których pływało po Wiśle więcej niż dzisiaj. Szkoda tak pięknych klimatów... 15:24, 27.02.2015
jutrzenka17:13, 27.02.2015
22 2
Jak sympatycznie wyglądał stary ryneczek, bez gruzów i menelstwa. Zazdroszczę tym, którzy w przeszłości mogli sobie tam spacerować, usiąść na ławeczce,"wymienić całuski" bez udziału niedyskretnej kamery... 17:13, 27.02.2015
dziadek06:52, 28.02.2015
4 0
Do ~ xx napisałem o kamieniu z ktorego wykonano pomnik oraz oraz obelisk, natomiast budowa i nastepnie rozebranie cerkwi oraz co zrobiono z tym materialem to wiele wcześniejsza sprawa. 06:52, 28.02.2015
Pionier10:03, 28.02.2015
5 1
imię ego pana nosił też hufiec ZHP Włocławek-Miasto 10:03, 28.02.2015
zuch10:31, 28.02.2015
5 0
nie tylko hufiec ZHP, również jedna ze spółdzielni pracy też "dżwigała " to imię. 10:31, 28.02.2015
szary ryś14:08, 01.03.2015
6 3
kolejny - ŻOŁNIERZ WYKLĘTY - chwała bohaterom! 14:08, 01.03.2015
Polus20:30, 01.03.2015
4 5
Pomnik przeszkadzał klerom i dewotką co zostawiają ostatnie grosze na tace a taki piękny był ten skwerek. 20:30, 01.03.2015
gigu20:44, 01.03.2015
7 0
Polus jak już to "Klerowi (lub klerykom) i dewotkom". Język polski nie powinien być dla nas trudny. 20:44, 01.03.2015
aaa20:59, 01.03.2015
4 3
Ci dawni czciciele dziś mają wysokie emeryturki i niezłe interesy w wmieście. 20:59, 01.03.2015
Jack07:08, 02.03.2015
5 1
aaa:
A dzisiejsi czciciele nowych panów, klepią biedę, ale to im nie przeszkadza wciąż na nich głosować. Wielu socjalistów z XIXw. faktycznie walczyło o lepszą przyszłość dla prostych ludzi. Często lądowali w wiezieniu albo na zesłaniu. Nie wiem, czy zdawali sobie sprawę, że rewolucja doprowadzi do terroru i kultu jednostki na sposób radziecki, ale ciekaw jestem, ilu dzisiejszych polityków dałoby się zamknąć, albo zesłać za swoje poglądy. Dziś się przepisują do wrogich partii, jeśli w macierzystych partiach pali się grunt pod nogami. 07:08, 02.03.2015