Kiedy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za nadgodziny?

Polskie prawo jako normę czasu pracy przyjmuje 8 godzin na dobę oraz 40 godzin w ciągu tygodnia. W określonych sytuacjach pracodawca może wymagać świadczenia pracy w godzinach nadliczbowych. Nie wszystkim zatrudnionym przysługuje wówczas prawo do większej wypłaty. Sprawdź, kiedy musisz wypłacić dodatkowe wynagrodzenie z tytułu przepracowanych nadgodzin.

Praca na pełny etat ze stałą stawką miesięczną

Kwestię nadgodzin najłatwiej jest rozstrzygnąć w przypadku osób pracujących na pełny etat ze stałą stawką miesięczną. Jeżeli pracownik zgodnie z umową musi być obecny w miejscu pracy od poniedziałku do piątku w godzinach 9-17, pracodawca bez trudu może ustalić, czy w danym miesiącu doszło do pracy w godzinach nadliczbowych.

By obliczyć stawkę godzinową, wystarczy podzielić wynagrodzenie przez nominalny czas pracy. Jeżeli miesięczną wypłatą pracownika jest najniższa krajowa 2025, a nominalny czas pracy w danym miesiącu wynosi 160 godzin, to za każdą godzinę nadliczbową pracownik otrzymuje podstawową stawkę 29,16 zł oraz rekompensatę w postaci czasu wolnego albo dodatku 50% lub 100% (w zależności od tego, kiedy przypadły nadgodziny).

Praca na część etatu

W przypadku umów na część etatu należy rozróżnić godziny nadliczbowe od godzin ponadwymiarowych. Załóżmy, że dana osoba zatrudniona jest na pół etatu i pracuje przez 4 godziny od poniedziałku do piątku. Jeżeli pracodawca jednorazowo zobowiąże ją do pracy przez 6 godzin we czwartek, to dwie dodatkowe godziny należy rozliczyć jako czas ponadwymiarowy, zgodnie ze stawką ustaloną w umowie o pracę. Zapisy kodeksu pracy o godzinach nadliczbowych znajdują zastosowanie dopiero wówczas, gdy pracownik przekroczy normę ustawową, czyli 8 godzin w ciągu doby lub 40 godzin w ciągu tygodnia.

Potrzebujesz dodatkowych rąk do pracy w swoim zespole? Dodaj ogłoszenie o pracę na jednym z najbardziej rozpoznawalnych portali w Polsce!

System równoważnego czasu pracy

W systemie równoważnym dopuszczalne jest wydłużenie dobowego wymiaru czasu pracy. Jeżeli zgodnie z planem pracownik danego dnia miał przepracować 10 godzin, ale na polecenie pracodawcy pracował o dwie godziny dłużej, to przepracował on dwie, a nie cztery godziny nadliczbowe. Jeśli okresem rozliczeniowym jest miesiąc kalendarzowy, to każdorazowo należy upewnić się, czy doszło do przekroczenia dobowego, czy średniotygodniowego wymiaru czasu pracy, by ustalić który dodatek (50% czy 100%) przysługuje w danej sytuacji.

Nienormowany czas pracy

Wbrew pozorom prawo do wynagrodzenia za nadgodziny przysługuje również osobom zatrudnionym w nienormowanym, czyli inaczej zadaniowym czasie pracy. Choć w takim przypadku nie definiuje się czasu pracy poprzez konkretny zakres godzinowy, to nie należy powierzać pracownikom zadań, których wykonanie przekraczałoby 8 godzin w ciągu doby i 40 godzin w ciągu tygodnia. Jeżeli do tego dojdzie, pracodawca ma obowiązek wypłacić wynagrodzenie za nadgodziny wraz z rekompensatą w postaci dodatku ustawowego lub czasu wolnego.

Twój pracownik nie wykorzystał przysługującego mu urlopu? By obliczyć ekwiwalent urlopowy kalkulator może Ci pomóc!

Kadra kierownicza

Osobom pracującym na stanowiskach kierowniczych nie przysługuje wynagrodzenie za nadgodziny przepracowane w dni powszednie oraz soboty. Za pracę w godzinach nadliczbowych w niedziele oraz dni świąteczne mają one natomiast prawo do dodatkowego dnia wolnego lub wynagrodzenia w postaci podstawowej stawki godzinowej powiększonej o ustawowy dodatek.