Asystent osoby niepełnosprawnej, opieka wytchnieniowa - dla kogo?

O programach wspierających osoby z niepełnosprawnościami realizowanych przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie we Włocławku oraz o tym, czym jest opieka wytchnieniowa i na czym polega praca asystenta osoby niepełnosprawnej rozmawiamy z Agnieszką Chmielewską, zastępcą dyrektora MOPR ds. wsparcia społecznego. 

Pani Dyrektor, czy Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie we Włocławku przewiduje realizację programów wspierających osoby z niepełnosprawnościami, tak jak miało to miejsce w poprzednich latach?

Agnieszka Chmielewska: Tak. Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie we Włocławku w obecnym 2022 roku pozyskał środki finansowe na realizację dwóch Programów Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej tj.: „Opieka wytchnieniowa” – edycja 2022 oraz ,,Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej” – edycja 2022. Programy te są w całości finansowane ze środków Państwowego Funduszu Celowego, jakim jest Fundusz Solidarnościowy.

Na realizację Programu „Opieka wytchnieniowa” w 2022 roku zostały pozyskane środki w łącznej kwocie 471 240,00 zł.  Natomiast na realizację na realizację Programu ,,Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej” w 2022 roku zostały pozyskane środki w wysokości 3 711 780,00 zł.

Jeszcze do 17 czerwca można składać wnioski o udzielenie proponowanych powyżej form wsparcia, a same programy realizowane będą do dnia 31 grudnia 2022 roku.

Na czym polega i jakie cele realizowane są w Programie ,,Opieka wytchnieniowa?

ACh:: Doświadczeni latami ubiegłymi wiemy, iż Programy te są niezwykle potrzebne i wyczekiwane zarówno przez opiekunów osób niepełnosprawnych, jaki i same osoby z niepełnosprawnością. Udzielnie wsparcia w postaci ,,Opieki wytchnieniowej” polega na czasowym odciążeniu członków rodziny lub opiekunów osób niepełnosprawnych od codziennych obowiązków łączących się ze sprawowaniem opieki, zapewnieniem czasu na odpoczynek i regenerację.

Celem głównym Programu ,,Opieka wytchnieniowa” jest wsparcie członków rodzin lub opiekunów sprawujących bezpośrednią opiekę nad osobami zależnymi poprzez możliwość uzyskania doraźnej, czasowej pomocy w formie usługi opieki wytchnieniowej.

Do kogo adresowany jest ten Program?

ACh: Program adresowany jest do członków rodzin lub opiekunów sprawujących bezpośrednią opiekę nad dziećmi z orzeczeniem o niepełnosprawności lub osobami dorosłymi posiadającymi orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Kto może uzyskać taką formę wsparcia?

ACh: Usługi opieki wytchnieniowej przysługują w przypadku zamieszkiwania członka rodziny lub opiekuna sprawującego bezpośrednią opiekę nad dziećmi i osobami niepełnosprawnymi we wspólnym gospodarstwie domowym z osobą niepełnosprawną i sprawują całodobową opiekę nad osobą niepełnosprawną.

Co będzie brane pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o przyznaniu omawianej formy wsparcia?

ACh: Przyznając usługi opieki wytchnieniowej bierzemy pod uwagę stan zdrowia i sytuację życiową uczestników Programu.

W pierwszej kolejności będą uwzględniane potrzeby członków rodzin lub opiekunów sprawujących bezpośrednią opiekę nad dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub osobą ze znacznym stopniem niepełnosprawności lub z orzeczeniem traktowanym na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, która ma niepełnosprawność sprzężoną/złożoną lub wymaga wysokiego poziomu wsparcia (osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności oraz dzieci niepełnosprawne z orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami w pkt 7 i 8 w orzeczeniu o niepełnosprawności: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji) lub stale przebywa w domu, tj. nie korzysta z ośrodka wsparcia lub placówek pobytu całodobowego, np. ośrodka szkolno-wychowawczego czy internatu.

Jakie formy wsparcia przewiduje Program?

ACh: Program realizowany jest w dwóch formach jako: świadczenie usług opieki wytchnieniowej w ramach pobytu dziennego w miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej (limit 240 godzin) oraz świadczenie usług opieki wytchnieniowej, w ramach pobytu całodobowego w ośrodku/ placówce wpisanej do rejestru właściwego wojewody zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym (limit 14 dni).

A czy mogłaby nam Pani teraz powiedzieć jakie cele realizowane są w Programie w drugim z Programów ,,Asystencie osobistym osoby niepełnosprawnej”?

ACh: Głównym celem tego Programu jest wprowadzenie usług asystenta jako formy ogólnodostępnego wsparcia dla: dzieci do 16 roku życia z orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału  na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji oraz osób niepełnosprawnych posiadających orzeczenie o niepełnosprawności o stopniu znacznym lub umiarkowanym, które wymagają usługi asystenta w wykonywaniu codziennych czynności oraz funkcjonowaniu w życiu społecznym.

Na czym polega pomoc asystenta osobistego udzielana osobie niepełnosprawnej?

ACh: Usługi asystenta w szczególności mogą polegać na pomocy asystenta w wykonywaniu czynności dnia codziennego dla uczestnika Programu, wyjściu, powrocie lub dojazdach z uczestnikiem Programu w wybrane przez uczestnika miejsca, załatwianiu spraw urzędowych, korzystaniu z dóbr kultury (np., muzeum, teatr, kino, galerie sztuki, wystawy), zaprowadzaniu dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności do placówki oświatowej lub przyprowadzaniu ich z niej (usługa asystencji na terenie szkoły może być realizowana wyłącznie w przypadku gdy szkoła nie zapewnia tej usługi).

Na ile godzin wsparcia  w tym Programie może liczyć osoba z niepełnosprawnością?

ACh: Usługi asystenta mogą być realizowane przez 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Limit godzin usług asystencji osobistej przypadających na 1 uczestnika wynosi nie więcej niż: 840 godzin rocznie dla osób niepełnosprawnych posiadających orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności z niepełnosprawnością sprzężoną, 720 godzin rocznie dla osób niepełnosprawnych posiadających orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności 360 godzin rocznie dla osób niepełnosprawnych posiadających orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz dzieci do 16 roku życia z orzeczeniem o niepełnosprawności.

Kto może być asystentem osoby niepełnosprawnej?

ACh: Osoba niepełnosprawna lub opiekun prawny ma prawo do wyboru osoby, która będzie świadczyć usługi asystenta (asystent nie może być spokrewniony z osobą niepełnosprawną).

Usługi asystenta mogą świadczyć osoby posiadające dokument potwierdzający uzyskanie kwalifikacji w następujących kierunkach: asystent osoby niepełnosprawnej, opiekun osoby starszej, opiekun medyczny, pedagog, psycholog, terapeuta zajęciowy, pielęgniarka, fizjoterapeuta, osoby posiadające co najmniej 6-miesięczne, udokumentowane doświadczenie w udzielaniu bezpośredniej pomocy osobom niepełnosprawnym, np. doświadczenie zawodowe, udzielanie wsparcia osobom niepełnosprawnym w formie wolontariatu lub osoby wskazane przez uczestnika Programu lub jego opiekuna prawnego, pod warunkiem złożenia przez osobę niepełnosprawną pisemnego oświadczenia, że wskazany przez nią asystent  jest przygotowany do realizacji wobec niej usług asystencji osobistej.

Jaki efekt planujecie Państwo osiągnąć realizują przedmiotowy Program?

ACh: Planowanym efektem realizowanego Programu jest ograniczenie skutków niepełnosprawności oraz stymulowanie osoby niepełnosprawnej  do podejmowania aktywności i umożliwienie realizowania prawa do niezależnego życia, przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność oraz wykluczeniu społecznemu osób niepełnosprawnych, umożliwienie osobom niepełnosprawnym uczestnictwa w życiu lokalnej społeczności, zwiększenie wsparcia asystenckiego dla niepełnosprawnych uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, także w innych wymiarach życia i funkcjonowania społecznego.

Czy uczestnicy Programów ponoszą odpłatność za przydzieloną usługę?

ACh: Uczestnicy Programu, któremu przyznano pomoc w postaci usługi ,,Opieki wytchnieniowej” bądź ,,Asystenta osobistego osoby niepełnosprawnej” nie ponoszą odpłatności za usługi przyznane w ramach Programów.

Czy należałoby zwrócić uwagę na jakieś przeciwskazania w skorzystaniu z proponowanych usług?

ACh: W godzinach realizacji Programów nie mogą być świadczone inne formy pomocy usługowej, w tym: usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze, o których mowa w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 1876, z późn. zm.),  usługi finansowane ze środków Funduszu Solidarnościowego lub z innych źródeł.

Gdzie i kiedy potencjalni zainteresowani będą mogli składać wnioski?

ACh: Dokumenty dotyczące wnioskowania o przyznanie wyżej wymienionych form pomocy można pobrać w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie we Włocławku przy ul. Ogniowej 8/10 lub ze strony internetowej: www.mopr.wloclawek.pl Komórką odpowiedzialną za wydawanie i przyjmowanie wniosków jest Centrum Informacji Profilaktyki Społecznej Osób Niepełnosprawnych.

Szczegółowe informacje na temat realizacji Programu można uzyskać w Centrum Informacji i Profilaktyki Społecznej Osób Niepełnosprawnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie we Włocławku, przy ul. Ogniowej 8/10, tel.: 54 423 23 74, e – adres e-mail: [email protected].