Wśród wytypowanych do odnowienia przez miasto nagrobków znajdujących się na cmentarzu komunalnym znalazło się mauzoleum żołnierzy niemieckich poległych pod Włocławkiem w latach 1914-1915. Taką propozycję wysunął historyk Tomasz Dziki. Dziś przypominamy Czytelnikom historię tego monumentu.
Pomnik poświęcony jest pamięci żołnierzy niemieckich, którzy zginęli w w latach 1914-1915 w okolicy Włocławka. Jego odsłonięcia dokonano już w 1915 roku.
Na postumencie umieszczono postać kamiennego rycerza w postawie "zasadniczej", trzymającego dłonie na mieczu i tarczy. Z przodu kopuły pomnika znajdował się napis "Gott mit Uns" (z niem. Bóg z nami).
Pomnik odsłonięto w 1915 roku
Jej wewnętrzną część pomalowano w błękitnych barwach i uzupełniono złotymi gwiazdami. Całość kopuły wieńczyła kula z czarnym orłem.
Na każdej ze ścian postumentu umieszczono tablice. Na głównej tablicy umieszczono w nagłówku napis: Unserem Helden (z niem. Nasi bohaterowie). Na pozostałych znalazły się nazwiska poległych żołnierzy niemieckich wraz z ich przydziałem służbowym.
- Wśród zamieszczonych tam nazwisk były też polskie nazwiska - mówi Tomasz Wąsik z Muzeum Historii Włocławka. - W tamtych czasach było o to nietrudno. W niemieckich jednostkach służyło bowiem wielu mieszkańców Śląska, Pomorza czy Wielkopolski.
W latach II wojny światowej wokół pomnika grzebano żołnierzy niemieckich, którzy zginęli w latach 1939-1945. Ich groby wraz z pomnikiem zostały zniszczone w styczniu 1945 roku.
Do zdarzenia doszło 29 stycznia 1945 r., gdy na włocławskim cmentarzu zorganizowano pogrzeb poległych pod Włocławkiem polskich żołnierzy.
Niemiecka widokówka z okresu II wojny światowej
Jak relacjonował naoczny świadek tego wydarzenia, Wojciech Konarski, tego dnia na cmentarzu zebrał się tłum. - Dziewięć trumien stało na samochodzie ZIS-5. Proste niemalowane skrzynie. Przez cmentarz trumny nieśli polscy żołnierze, zaś pluton honorowy składał się z marynarzy polskich przybyłych z Lublina.
- Po zakończeniu pochówku, z krótkim przemówieniem wystąpił porucznik Malinowski. Pokrótce powiedział o powstającej Polsce, za którą polegli oddali życie. Na zakończenie zaintonował „Rotę”. Następnie zwrócił się do zebranych na cmentarzu ludzi: Polacy! Stoimy na cmentarzu polskim, a tyle na nim niemczyzny. Nie będą nasi żołnierze spoczywać wspólnie ze znienawidzonym wrogiem. Kiedy stąd wyjedziemy, niech po niemieckich symbolach ślad nie zostanie - dodał W. Konarski.
Ruchem ręki por. Malinowski wskazał na zebranych jeńców przy pomniku ku czci żołnierzy niemieckich, który tego dnia był obłożony deskami i obwiązany sznurem. Na jego znak jeńcy niemieccy zaczęli ciągnąć sznur, w wyniku czego figura rycerza runęła na groby żołnierzy niemieckich.
Chwilę później zebrany na cmentarzu tłum zniszczył wykonane z dykty krzyże na niemieckich grobach, które stylizowane były na order niemieckiego Żelaznego Krzyża.
Po opuszczeniu cmentarza przez mieszkańców Włocławka, niemieccy jeńcy załadowali szczątki figury rycerza i nagrobków na ciężarówki, które zostały wywiezione w nieznane miejsce.
Nieco inną wersję wydarzeń na cmentarzu przedstawił Andrzej Sobczyński, który opowiadał o przemowie Andrzeja Jabłońskiego zajmującego się podczas okupacji tajnym nauczaniem. Miał on wygłosić podobne do por. Malinowskiego przemówienie o charakterze patriotycznym. Zakończył je słowami: „zanim się rozejdziemy, niech znikną te czarne krzyże”. Z kolei Alicja Dąbrowska relacjonowała, że nieznana jej osoba w mundurze po krótkim przemówieniu, dodała: „Tak zginą, jak ten orzeł”. Na znak przemawiającego, ktoś pociągnął sznur i orzeł runął na ziemię. Chwilę potem tłum zniszczył groby niemieckie.
Pomnik pamięci żołnierzy niemieckich do dziś stoi na cmentarzu komunalnym we Włocławku. Pozbawiony postaci rycerza i orła, niszczeje z roku na rok. Z biegiem lat, nazwiska z tablic umieszczonych na postumencie stały się nieczytelne. Zniknęły detale.
Niewykluczone, że 100 lat po odsłonięciu pomnika, zostanie on odrestaurowany. Z takim pomysłem wyszedł historyk Tomasz Dziki. - Jest jeszcze szansa na jego uratowanie - mówił podczas niedawnej konferencji prasowej w ratuszu. - On nie ma związku z drugą wojną światową i z tym, co robili wtedy Niemcy. Pomnik jest dowodem mało znanej bitwy włocławskiej, do której doszło w 1914 roku.
0
0
0
0
0
0
48 8
Może pan historyk powinien się skontaktować z ambasadą niemiecką w sprawie sfinansowania remontu?
11 14
Kolega po fachu z Zielonego Rynku dotacji nie poskąpi?
20 6
~qw / 09:52, 01.11.2015 ; To jest właściwy adres.Skoro Polska dba o cmentarz w Smoleńsku czy Monte Cassino,to powinno być analogicznie.
25 8
"... On nie ma związku z drugą wojną światową i z tym, co robili wtedy Niemcy." A co robili Niemcy w 1914 (i wcześniej - od 1772) na ziemiach polskich ? Przyjechali tutaj na wczasy i trochę się zasiedzieli z kolegami z Rosji i Austrii ? Zresztą nie jest już chyba poprawne politycznie mówić tutaj o Niemcach - podczas II WŚ napadli na nas faszyści a to przecież nie Niemcy prawda ?
Upamiętnić żołnierzy polskich siłą wcielanych do armii zaborczych i ginących na frontach I WŚ - należy jak najbardziej !!! To byłoby jedyne przeznaczenie dla pomnika.
Pojawia się tylko jedno pytanie - czy musimy w tym celu
remontować stary pomnik dawnych okupantów, z którymi także ci żołnierze - nasi przodkowie walczyli o niepodległość ?
28 11
Pytanie zasadnicze żcy groby POLSKICH ŻOŁNIEZY i nie tylko na obczyźnie też są tak pielęgnowane jak groby najeźdźców niemieckich ruskich w POLSCE ?
Bo emeryt raczej wątpi ...cmentarz na Monte Casino jest pielęgnowany za pieniądze POLSKICH PODATNIKÓW ...POdobnie się rzecz ma z grobami lotników w Anglii . A tu miescowa partyjna zaraza z jednej stromny okrada POdatników opłatami za parkowanie a z drugiej strony chce wspaniałomyślnie Z ANSZYCH PODATKÓW naprawiać niemieckie i ruskie groby ? Czy oni nie POwinni się zając zapewnieniem miejsc pracy dla włocławian tak jak obiecywali i obnizyc POdatki a nie szastac nszymi pieniędzmi ?
No chyba że zrzucą się na ten cel ze swoich 16 tysięcznych pensji ...wtedy proszę bardzo ...panowie POlitykierzy-szabrownicy !!!
10 6
Co to za Niemcy są teraz? W pewnej miejscowości na północy Niemiec (to tylko przykład jeden z wielu) zamieszkałych przez STU mieszkańców zasiedlono 700 imigrantów (wczorajsze "Wydarzenia" w Polsacie.
4 3
5 5
Można postarać się o uzyskanie jakiś dotacji ze źródeł niemieckich czy innych - ale uważam, że warto odremontować to mauzoleum, jako pomnik historii i całkiem dużej (a zapomnianej) bitwy, która rozegrała się pod Włocławkiem w okresie I wś. Oczywiście trzeba traktować ten pomnik jako memento przed skutkami wszystkich wojen, a nie jako pomnik chwały i zasługi żołnierzy niemieckich. Przecież w szerach armii kajzera służyli i ginęli również Polacy z zaborów, którzy zostali wcieleni siłą do wojska. I wielu innych zwykłych i prostych żołnierzy, którzy musieli walczyć za cesarza, a którym przyszło polec akurat w okolicach naszego miasta. Więc przy takim założeniu - jestem za remontem tego mauzoleum.
19 4
Nazywam się Tomasz Wąsik. Nie zamierzam ukrywać się pod żadnym nickiem, pseudonimem itp. Zwykle nie biorę udziału w internetowych dyskusjach z powodu - nazwijmy to - braku otwartości, czasami niezdrowych emocji, a nade wszystko zrozumienia tematu u piszących komentarze. Po pierwsze nikt nie mówił o odbudowie mauzoleum z pieniędzy Włocławian. Po drugie pomnik ten (czy się nam to podoba czy też nie) jest częścią naszego dziedzictwa, trudnej i poplątanej historii naszego miasta. W swej formie nigdy nie odnosił się do niemieckiego władztwa nad Włocławkiem, stanowił zaś tylko formę upamiętnienia poległych żołnierzy armii niemieckiej - głównie zabitych lub zmarłych od ran w bitwie pod Włocławkiem 11-13 listopada 1914 r. Wszystkim tym którzy twierdzą, że nie warto się tą sprawą zajmować powiem tak: historii Państwo nie zmienicie, choćby rzeczony pomnik obrócił się w nicość. Pozostaną inne świadectwa - dokumenty, fotografie, relacje, wspomnienia oraz publikacje. Otwartym natomiast będzie pytanie: co pozostawimy po sobie przyszłym pokoleniom? W cywilizowanych krajach dba się o takie miejsca. W przypadku Włocławka dochodzi coś jeszcze - Cmentarz Komunalny przy Al. F. Chopina wraz ze swoimi grobami i architekturą jest jednym z niewielu miejsc w naszym mieście gdzie historia mówi sama. I na koniec - do przemyślenia dla niektórych - cytat z tablicy epitafijnej cmentarza wojennego w Gołębinie, gmina Lubraniec, z tej samej bitwy z XI 1914 r. (o zgrozo odnowionego staraniem miejscowej ludności!!!): "NA TEJ ZIEMI ZGINĘLIŚMY, W NIEJ SPOCZYWAMY I TU OCZEKUJEMY ZMARTWYCHWSTANIA". Pozdrawiam.
19 3
A ja nazywam się Tomasz Dziki. W zasadzie Tomasz Wąsik odniósł się do sprawy bardzo merytorycznie. W tym momencie nie ma co dodawać. Jeżeli ktoś chce merytorycznej rozmowy na ten bądź inny temat niech nie skrywa się za skrótami, nickami czy pseudonimami. Zapraszamy! Pozdrawiam.
5 12
To chyba jakiś żart!!!!!!!!!!!! Sam fakt,że postawiono im pomnik to i tak zbyt wiele!!!Ktoś chce renowacji to niech się z tym zwróci to Merkelowej! Może jeszcze kwesta na ten cel co?!!! Putin to niebezpieczny idiota ale on by moment zrobił porządek z ich grobami! Tylko głupie polaczki srają po gaciach i jeszcze chcą remontować groby tych co ich mordowali!!!Polscy żołnierze"przewracają się w grobach słysząc te brednie"!!!
6 1
Czytam brednie komentatorów i krew mnie zalewa: żołnierze ci polegli m.in. w walkach o wyzwolenie Włocławka spod zaboru rosyjskiego. Tak zwana okupacja niemiecka w latach 1915-18 stanowiła podstawę do powstania władz samorządowych i państwowych po uzyskaniu niepodległości. To jedno, a drugie, to że w armii cesarza Wilhelma II było ok. miliona Polaków.
0 0
~ben Jakov / 09:17, 05.11.2015 ; Czyli było z deszczu pod rynnę.
Użytkowniku, pamiętaj, że w Internecie nie jesteś anonimowy. Ponosisz odpowiedzialność za treści zamieszczane na portalu ddwloclawek.pl. Dodanie opinii jest równoznaczne z akceptacją Regulaminu portalu. Jeśli zauważyłeś, że któraś opinia łamie prawo lub dobry obyczaj - powiadom nas [email protected] lub użyj przycisku Zgłoś komentarz