Ważne zmiany dla nauczycieli. MEN chce dać im tę możliwość

1 września 2024 roku wchodzi w życie szereg istotnych zmian w polskim systemie oświaty. Wśród najważniejszych nowości znajdują się nowe zasady dotyczące wcześniejszych emerytur dla nauczycieli, zmniejszenie zakresu podstawy programowej oraz wprowadzenie obowiązku szkolnego dla uczniów z Ukrainy. Ministerstwo Edukacji Narodowej (MEN) pracuje również nad kolejnymi nowelizacjami prawa oświatowego, które mają wprowadzić duże zmiany w egzaminach oraz w procedurach dopuszczania podręczników do użytku szkolnego.

Jedną z najważniejszych zmian z punktu widzenia nauczycieli jest przywrócenie możliwości przechodzenia na wcześniejszą emeryturę. Nowe przepisy umożliwiają skorzystanie z tego uprawnienia nauczycielom, którzy rozpoczęli pracę przed 1 stycznia 1999 roku, mają co najmniej 30 lat okresu składkowego, w tym minimum 20 lat faktycznego wykonywania pracy pedagogicznej w wymiarze co najmniej połowy obowiązkowych zajęć. Dodatkowym warunkiem jest brak uprawnień do przejścia na emeryturę bez względu na wiek na podstawie innych przepisów.

Jednakże skorzystanie z wcześniejszej emerytury niekoniecznie będzie korzystne finansowo. Związkowcy ostrzegają, że świadczenie, które otrzymają nauczyciele, może być o 20-40 proc. niższe niż w przypadku skorzystania ze świadczenia kompensacyjnego. Dodatkowo, nauczyciel, który zdecyduje się na wcześniejszą emeryturę, traci prawo do urlopu dla poratowania zdrowia.

Prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego, Sławomir Broniarz, zwraca uwagę, że te przepisy mogą prowadzić do wypychania z rynku pracy około 14,5 tysiąca nauczycieli rocznie, co stanowi poważne zagrożenie dla systemu oświaty. Związkowcy apelują do MEN o zmianę przepisów, jednak na razie resort nie podjął działań w tym kierunku.

Odchudzona podstawa programowa

Od września 2024 roku uczniowie klas IV-VIII szkół podstawowych oraz wszystkich klas szkół ponadpodstawowych będą pracować ze zmienioną podstawą programową. Nowe przepisy ograniczają zakres treści nauczania o około 20 proc., co ma na celu zmniejszenie obciążenia uczniów oraz umożliwienie nauczycielom bardziej dogłębnego i spokojnego realizowania programów nauczania. Zmiana ta ma poprawić jakość edukacji i zwiększyć komfort nauki zarówno dla uczniów, jak i nauczycieli.

Warto zaznaczyć, że zmiany wchodzące w życie we wrześniu 2024 roku to jedynie początek większej reformy oświaty, która planowana jest na 2026 rok. Wówczas ma zostać wprowadzona uwspółcześniona podstawa programowa, dostosowana do współczesnych potrzeb edukacyjnych.

Obowiązek szkolny dla uczniów z Ukrainy

Nowe przepisy wprowadzają również obowiązek szkolny dla uczniów z Ukrainy, co jest odpowiedzią na rosnącą liczbę uczniów pochodzących z tego kraju. To działanie ma na celu zapewnienie dzieciom i młodzieży z Ukrainy dostępu do edukacji na takich samych zasadach, jak polskim uczniom, co przyczyni się do ich lepszej integracji oraz zapewnienia równych szans edukacyjnych.