O tym, że stan naszego zdrowia zależy w znacznej mierze od tego, co jemy nie trzeba już dziś nikogo przekonywać. Jednak nawet najlepiej doinformowani konsumenci mają czasem problem z wyborem takich produktów żywnościowych, które spełniają najwyższe normy jakości. Zadania nie ułatwiają metki i opakowania. Choć kwestia oznakowania żywności ekologicznej jest regulowana przepisami zarówno na poziomie unijnym, jak i lokalnym – krajowym, i tak wciąż spotykamy się z nierzetelnymi informacjami. Producenci żywności próbują przemycać jako ekologiczne produkty, które wcale nie powstały zgodnie z normami dla produkcji tego typu żywności albo, nie mając prawa do używania certyfikatów i przynależnych im znaków, opisują swoje towary jako „zdrowe”, „od babci”, „wiejskie” „prosto od…”, „prosto z…” – to wszystko nic nie znaczy.
Produkcja żywności metodami ekologicznymi przebiega zgodnie z zasadami, które nie wynikają z dobrej woli czy przekonań rolników, hodowców czy „ekologicznych świrów” – jak często nazywają ich zwolennicy produkcji konwencjonalnej – ale z przyjętych przez specjalistów kierunków rozwoju ekologicznej produkcji rolnej. A są one następujące:
zwiększanie naturalnej odporności roślin i zwierząt hodowlanych na choroby i szkodniki poprzez odpowiedni dobór gatunków i dostosowanie do specyfiki warunków lokalnych
traktowanie gospodarstwa produkującego żywność jako zamkniętego obiegu – własna pasza, energia (solary, fotowoltaika, biomasa, biogaz), naturalne nawozy, ekologiczna utylizacja odpadów
ograniczenie mechanizacji na rzecz ręcznych prac agrotechnicznych
optymalne odżywianie gleby według jej specyfiki i potrzeb uprawianych roślin (kompost, organiczne nawozy)
odżywianie zwierząt w sposób niewymuszony, właściwy dla gatunku
dostosowanie powierzchni hodowli do potrzeb zwierząt
zwalczanie chwastów i szkodników metodami naturalnymi
Oczywiście ekologiczne metody produkcji żywności także wymagają ustawicznych innowacji i modyfikacji. Ale wszystkie te zmiany zmierzają w kierunku produkcji jeszcze bardziej zgodnej z proekologicznymi normami. Przetwórstwo ekologiczne to m.in. wyeliminowanie chemicznych konserwantów (SO2, benzoesan sodu i in.) sztucznych barwników i aromatów, środków przeciwgrzybowych i antybiotyków. Także: rozwój produkcji opakowań nie reagujących ze środkami spożywczymi i podlegających szybkiej biodegradacji.
Jak widać, żywność ekologiczna powstaje w restrykcyjnych warunkach, które trzeba stworzyć inwestując czas i pieniądze. Nie każdy producent żywności może sobie na to pozwolić. I dlatego ucieka się do nieuczciwych praktyk i łudząco podobnego do prawdziwego znakowania swoich produktów.
Hasło „zdrowa żywność” nie znaczy dla konsument nic – to tylko pusty reklamowy slogan. Czy wyobrażamy sobie, że obok „zdrowej żywności” na półkach stoi „niezdrowa żywność”? Wszelkie pożywienie sprzedawane w sklepach musi być zdrowe, choć jego jakość będzie inna, gdy w grę wchodzi pożywienie konwencjonalne, produkowane przez koncerny na masową skalę, a inna, gdy sięgniemy po certyfikowaną żywność ekologiczną.
Na opakowaniach produktów ekologicznych znajdziemy kilka różnych oznakowań: bio, eco, eko, organic. Wszystkie oznaczają to samo. Produkt ekologiczny musi spełniać określone normy:
wyprodukowana jest według ściśle określonych zasad rolnictwa ekologicznego, ujętych w postaci przepisów prawnych,
proces jej powstawania jest śledzony, kontrolowany i udokumentowany „od pola do stołu",
odpowiedzialność za jej jakość ponosi producent i jednostka kontrolująca proces produkcji.
Obok napisu eco czy bio na opakowaniu pojawić się musi unijne logo rolnictwa ekologicznego – zielony listek z dwunastu białych gwizdek. Etykieta ekologicznego produktu żywnościowego wymienia informacje obowiązujące na wszystkich produktach żywnościowych, takie jak: nazwa produktu, nazwa i adres producenta, data produkcji, okres przydatności do spożycia itp. Dodatkowo etykieta zawiera numer upoważnienia nadanego jednostce certyfikującej [np. PL-EKO-01] przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz unijne logo rolnictwa ekologicznego.
?
Nawet wśród produktów certyfikowanych zdarzają się czasem produkty kiepskiej jakości. Ale to właśnie proces certyfikacji pomaga utrzymać wysoki standard eko-żywności. Kontrole jednostek certyfikujących dokonywane raz do roku to za mało, by utrzymać wysoki standard. Trzeba więc rozważyć częstsze rutynowe kontrole, które zagwarantowałyby wyeliminowanie oszustów oraz produktów niegodnych etykiety ekologicznego produktu żywnościowego.
Zdrową żywność produkują dziś gospodarstwa ekologiczne zajmujące niewiele ponad 2 proc. wszystkich terenów przeznaczonych w Polsce pod uprawy. Ale nawet tak niewielki areał czyni nas siódmym krajem w Unii Europejskiej pod względem liczby gospodarstw ekologicznych.
Za merytoryczne wsparcie przy tworzeniu artykułu dziękujemy firmie PolBioEco - producentowi, dystrybutorowi i przedstawicielowi wielu ekologicznych marek.
Brak komentarza, Twój może być pierwszy.
Dodaj komentarz