Pieluszkowe zapalenie skóry – jak sobie z nim radzić?

Pieluszkowe zapalenie skóry, inaczej PZS (ang. napkin dermatitis, diaper dermatitis), to powszechnie występująca choroba wieku dziecięcego, która najczęściej dotyka niemowląt, ale może wystąpić również u pacjentów dorosłych, którzy noszą pieluchomajtki w związku z problemami urologicznymi. Jak pokazuje praktyka lekarska, ten stan zapalny skóry zwykle jest diagnozowany u niemowląt między siódmym a dwunastym miesiącem życia. Jakie są przyczyny i objawy pieluszkowego zapalenia skóry? Co stosować, aby złagodzić dokuczliwe symptomy i ulżyć maluszkowi?

Przyczyny i objawy pieluszkowego zapalenia skóry. Czynniki mechaniczne, alergiczne i infekcyjne

Wielu zatroskanych rodziców nie wie, jakie są podstawowe przyczyny pieluszkowego zapalenia skóry? Objawy PZS takie jak np. plamy rumieniowe, pęcherzyki, nadżerki i złuszczenia naskórka mogą mieć związek ze zbyt rzadkim zmienianiem pieluchy niemowlęciu. Oczywiście niedostateczna higiena okolicy pieluszkowej to nie jedyna przyczyna tego problemu. Zdarza się, że PZS rozwija się na skutek uczulenia na substancje zawarte w pieluszce lub produktach kosmetycznych stosowanych do pielęgnacji okolic intymnych malucha. Do rozwoju stanu zapalnego mogą doprowadzić też uszkodzenia mechaniczne skóry np. w związku z przewlekłym pocieraniem podczas ruchu. Do czynników sprzyjających PZS zaliczamy też:

• długotrwałą antybiotykoterapię,
• wilgoć, 
• zasadowe pH moczu,
• częste biegunki,
• obecność drożdżaków w kale,
• wrodzone wady układu moczowego.

Warto wspomnieć, że dziecko z tą powszechnie występującą u niemowląt dermatozą odczuwa duży dyskomfort, jest płaczliwe, rozdrażnione (m.in. w związku z nasilającym się świądem skóry).

Sprawdzone sposoby na pieluszkowe zapalenie skóry 

Przy pieluszkowym zapaleniu skóry należy sięgnąć po specjalny krem na odparzenia, który poza działaniem antyseptycznym zawiera cenne składniki, takie jak np.:

• gliceryna,
• panthenol,
• alantoina, 
• tlenek cynku.

By przyspieszyć regenerację skóry niemowlęcia, warto regularnie pozostawiać dziecko bez pieluszki. W ten sposób zmieniono chorobowo okolice, będą miały zapewnioną odpowiednią wentylację. W razie wystąpienia krost, pęcherzy, grudek satelitarnych lub żółtych strupków należy niezwłocznie skonsultować się z pediatrą lub dermatologiem dziecięcym, gdyż istnieje ryzyko nadkażenia bakteryjnego. W takim razie konieczne może być zastosowanie środków z antybiotykami w składzie (przy zaawansowanym stadium dermatozy doustnie lub dożylnie). Jedną z metod leczenia cięższych przypadków mogą być preparaty sterydowe o działaniu przeciwzapalnym aplikowane miejscowo. Przy rozpoznaniu zakażenia drożdżakami stosuje się preparaty przeciwdrożdżakowe. Natomiast przy podejrzeniu alergii kontaktowej niezbędne będzie wykonanie płatkowych testów skórnych i wdrożenie leków przeciwhistaminowych.

Jak zapobiec pieluszkowemu zapaleniu skóry?

Podstawowym działaniem zapobiegawczym jest właściwa higiena okolicy pieluszkowej. W trosce o zdrowie i komfort malucha warto stosować pieluszki wykonane z włókien naturalnych, które są bardziej przyjazne dla delikatnej skóry niemowlęcia. Bardzo ważne jest również częste zmienianie pieluszek (u noworodków nawet co godzinę) tak, by skóra dziecka miała jak najkrótszy kontakt z moczem i kałem, które sprzyjają stanom zapalnym. Pamiętaj, by po ściągnięciu brudnej pieluszki dokładnie oczyszczać i osuszać okolice pieluszkowe. 

W codziennej pielęgnacji wskazane jest używanie łagodnych kosmetyków o działaniu nawilżającym, ochronnym i wygładzającym. Dobrym przykładem jest Atoperal Baby Plus. To łagodna i bezpieczna emulsja o bardzo dobrym składzie, która wspomaga regenerację uszkodzonego naskórka i pomaga w odbudowie płaszcza hydrolipidowego. Może być aplikowana na skórę małego dziecka wielokrotnie w ciągu dnia, chroniąc ją przed podrażnieniami.

Pamiętajmy, aby nigdy nie bagatelizować objawów pieluszkowego zapalenia skóry. Im szybciej opanujemy stan zapalny, tym lepiej dla maluszka.

OTC/12306/12/22 

Źródła:

Kawalec, R. Grenda i in., Pediatria, Warszawa 2013.

https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/skora/61801,pieluszkowe-zapalenie-skory