Ostatnio coraz częściej mówi się o uzależnieniach behawioralnych, które nie są wiązane z używaniem substancji chemicznych, a dotykają ludzi w każdym wieku. Z czym wiąże się ten rodzaj uzależnienia?
Uzależnienie behawioralne to zespół objawów związanych z utrwalonym, wielokrotnym powtarzaniem określonej czynności w celu uzyskania takich stanów emocjonalnych jak ulga, czy uczucie zaspokojenia.
Uzależnić możemy się praktycznie od wszystkiego: seksu, opalania, zakupów, mediów elektronicznych, hazardu, fitnessu, kompulsywnego jedzenia. Uzależnienie takie jest niebezpieczne. Osoba „uzależniona” mimo prób nie kontroluje swojego zachowania, a powstałe szkody wpływają na zdrowie, życie rodzinne, karierę zawodową, czy poczucie własnej wartości.
Jakie czynniki mają wpływ na powstawanie takich uzależnień?
Sprzyjają temu zmiany cywilizacyjne. Duży udział ma gwałtowny rozwój nowych mediów i konsumpcyjnego stylu życia.
Wśród młodzieży pojawiają się nowe zachowania ryzykowne łączące się ze starymi nałogami, np. używanie substancji psychoaktywnych, stosowanie przemocy lub zachowania antyspołeczne. Nowe to np. cyberprzemoc lub mowa nienawiści.
Jakie zachowania związane z tymi uzależnieniami mogą negatywnie wpływać na życie człowieka?
Najbardziej niebezpieczne jest nakładanie się problemów behawioralnych i problemów związanych z nadużywaniem substancji psychoaktywnych, np. hazard i picie alkoholu. Skutkiem zachowań ryzykownych są wówczas poważne konsekwencje dla zdrowia i życia młodego człowieka. Zwłaszcza wtedy, gdy ich częstość i intensywność wzrasta.
Od czego najbardziej uzależnieni behawioralnie mogą być nastolatkowie?
Naturalnie od używania komputera, gier komputerowych i od powszechnego uzależnienia od telefonu komórkowego, które ma swoje określenie: fonoholizm, czyli nieprawidłowy, dysfunkcjonalny sposób korzystania z telefonu komórkowego.
I młodzież i starsi masowo używają smartfonów w każdym miejscu publicznym. Fonoholizm rozprzestrzenił się na świecie. Stał się poważnym problemem wśród młodzieży?
Oczywiście. Jest coraz bardziej widoczny w szkole. Spędzenie dnia bez “komórki” jest niewyobrażalne dla co trzeciego nastolatka. Uczniowie wykorzystują telefon do wysyłania sms-ów (76%), dzwonienia (70%), słuchania muzyki( 65% ), robienia zdjęć i filmów ( 92%). Surfowanie i czatowanie dotyczy 12% młodzieży.
Wyzwaniem jest też tzw. telefoniczny savoir vivre, wg. którego nie korzystamy z komórki, a w razie pilnej konieczności robimy to w sposób dyskretny i nie przeszkadzający innym. Tymczasem 60% młodych osób używa telefonu w czasie lekcji, z tego 18% w trakcie klasówek, a w trakcie obiadu 44%. Ani kino, ani teatr nie są wyjątkiem; 28% nastolatków używa tam telefonów, a w kościele 8%.
Dobry i drogi telefon stał się symbolem statusu społecznego, czymś, czym można się pochwalić, jak kiedyś zegarkiem czy rowerem otrzymanym na komunię. Przyniesienie do szkoły modnego modelu telefonu poprawia samopoczucie, powoduje, że czuje się kimś ważnym, może zaimponować rówieśnikom
Oczywiście przykład idzie z góry. Dorośli używają telefonu zbyt często i w nieodpowiednich do tego miejscach. Do tego media kreują świat, w którym komunikujemy się za pomocą urządzeń elektronicznych we wszystkich sprawach, a coraz rzadziej spotykamy się i rozmawiamy osobiście. Niestety swoją rolę odegrała też pandemia, chyba nieodwracalną.
Zagrożeniem życia i zdrowia jest używanie telefonów na pasach. Skala zjawiska nieznacznie zmniejszyła się od momentu wprowadzenia mandatów, ale wciąż jest to zjawisko groźne.
Pojawiają się szkody spowodowane takim uzależnieniem?
Naturalnie. Zaobserwowano zmiany w mózgu podobne do zmian w mózgach u osób uzależnionych od narkotyków.
Jak leczyć takie uzależnienie? Czy są terapie lub metody?
Niestety jest to ciągle proces długotrwały, trudny, czasem nieskuteczny. Największe znaczenie ma silna wola i wewnętrzna osoby uzależnionej Praca nad sobą to jedyna słuszna droga dla osoby uzależnionej.
Uzależnienie od telefonu powinno być traktowane podobnie jak w przypadku alkoholu czy narkotyków.
Duże znaczenie może mieć ustalenie godzin, w których dozwolone jest korzystanie z telefonu. Normy powinny być przygotowane w taki sposób, by osoba uzależniona miała coraz więcej czasu na życie w świecie realnym.
Po kilku tygodniach bez poprawy trzeba skorzystać z pomocy psychoterapeuty.
W terapii stosowana może być także farmakoterapia. Leczenie stabilizuje na-strój.
0 0
Racja ja walne focha na dd w koncu 22:12, 23.06.2022