Polacy chętnie zaciągają pożyczki. Dzięki nim finansują pilne wydatki lub zakup drogiego sprzętu domowego RTV czy AGD. Każdy pożyczkobiorca, decydując się na takie finansowanie, zanim otrzyma gotówkę, musi podpisać umowę zawierającą warunki pożyczki.
Sektor pożyczkowy w Polsce dynamicznie się rozwija, ponieważ z jego oferty chętnie korzysta wielu naszych rodaków. Obecnie w Rejestrze Firm Pożyczkowych prowadzonym przez Komisję Nadzoru Finansowego są zarejestrowane 444 instytucje. Wielkość tego sektora, mierzona jego aktywami, szacowana jest na 11,3 mld zł. Co roku instytucje pozabankowe udzielają około 2,7 mln pożyczek o łącznej wartości 7,2 mld zł. Branża pożyczkowa to również ważny uczestnik rynku fintech. Jest ona liderem innowacji w wielu obszarach, takich jak pozyskiwanie klienta, budowanie relacji z pożyczkobiorcą oraz ocena wiarygodności kredytowej.
Klientami firm pożyczkowych są najczęściej osoby młode, pożyczające niewielkie kwoty. Otrzymane finansowanie przeznaczają na bieżące wydatki, a także na zakup dóbr trwałego użytku, np. sprzęt RTV, AGD, remont mieszkania. Dodatkowo klienci firm pożyczkowych są jednocześnie kredytobiorcami korzystającymi z usług bankowych. Nie są to zatem osoby wykluczone z rynku czy też zadłużone. Według danych, aż 76% pożyczkobiorców branży pozabankowej ma jednocześnie kredyt w banku. Różnice pomiędzy tymi sektorami są widoczne dopiero w wartości zobowiązań. Średnia kwota udzielonej pożyczki pozabankowej wynosi 2 633 zł, natomiast średnia wartość kredytu kształtuje się na poziomie siedmiokrotnie wyższym – to suma 18 281 zł.
– Każde zobowiązanie finansowe, niezależnie od tego, czy zaciągnięte w banku, czy też w instytucji pożyczkowej, powinno zostać sfinalizowane umową. Warunki i zapisy regulujące te dokumenty są podobne w obydwu instytucjach, chociaż mogą różnić się drobnymi szczegółami – zwraca uwagę Maciej Kikta, Dyrektor ds. Komunikacji w Vivus Finance. – W każdym przypadku umowa musi zawierać kwotę pożyczki, terminy spłaty, oprocentowanie, RRSO oraz koszty. Dodatkowo w umowie muszą znaleźć się warunki udzielenia i spłaty zobowiązania. Dokument ten musi zostać podpisany przez obydwie strony, czyli pożyczkodawcę oraz pożyczkobiorcę – przypomina ekspert.
Umowa pożyczki zawierana przez pożyczkobiorcę z instytucją pozabankową jest regulowana Ustawą o kredycie konsumenckim. Może to wydawać się nieco dziwne, ponieważ zaciągamy pożyczkę, a nie kredyt bankowy. Jednak według art. 3 ust. 2 między innymi umowę pożyczki uważa się za umowę o kredyt konsumencki. Natomiast art. 3 ust. 1 precyzuje, że kredyt konsumencki, a zatem również pożyczka, nie może przekraczać kwoty 255 550 zł.
O czym mówi jeszcze Ustawa o kredycie konsumenckim? Precyzuje między innymi kształt umowy pożyczki. Musi ona zawierać podstawowe informacje o każdej ze stron, tzn. o pożyczkodawcy (adres siedziby, numer KRS, NIP, REGON) oraz o pożyczkobiorcy (imię i nazwisko, adres, PESEL oraz seria i numer dowodu osobistego). Dodatkowo w dokumencie powinna być określona kwota zobowiązania, termin spłaty oraz całkowita suma do zapłaty. Pożyczkodawca musi zapisać w umowie również wysokość oprocentowania, prowizji oraz inne koszty, jak opłata przygotowawcza lub administracyjna.
Umowa pożyczki to dokument, który pożyczkobiorca otrzymuje w formie papierowej lub elektronicznej przed uzyskaniem gotówki. Dopiero podpisanie tego dokumentu przez obie strony sprawia, że jest on wiążący prawnie. Każdy pożyczkobiorca przed złożeniem podpisu na umowie powinien zapoznać się z zapisami w niej zawartymi. To bardzo ważne, ponieważ po podpisaniu dokumentu klient musi stosować się do warunków umowy związanych ze spłatą zobowiązania.
Czytając dokument, należy zwrócić szczególną uwagę na wszystkie zapisy dotyczące kwoty pożyczki, terminów spłaty, oprocentowania, wszystkich kosztów i prowizji. Powinny być one zgodne z wcześniejszymi ustaleniami stron. Dodatkowo należy sprawdzić inne koszty i upewnić się, co pożyczkodawca do nich zalicza i jakie są ich wysokości.
W umowie powinny być także regulacje dotyczące wcześniejszej spłaty zobowiązania, wydłużenia terminu spłaty oraz konsekwencje finansowe opóźnień w spłacie pożyczki.
Obowiązkiem każdego pożyczkodawcy jest poinformowanie klienta o możliwości odstąpienia od umowy pożyczki. Rezygnacja ze zobowiązania jest możliwa w okresie 14 dni od podpisania dokumentu. Aby to zrobić, pożyczkobiorca musi złożyć odpowiedni wniosek. Jego wzór powinien otrzymać wraz z umową pożyczki. Taka możliwość jest bezpłatna. Wiąże się to jednak ze zwrotem sumy zobowiązania wraz z doliczonymi kosztami za okres, w którym klient rozporządzał pożyczonym kapitałem.
Umowa pożyczki to dokument wiążący dla obydwu stron – pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy. Podpisując go, instytucja pozabankowa zobowiązuje się do pożyczenia środków finansowych na określonych warunkach. Natomiast klient podejmuje się spłaty pożyczonej sumy wraz z odsetkami w terminie wskazanym w umowie. Każdy pożyczkobiorca musi pamiętać, aby zapoznać się z zapisami dokumentu przed jego podpisaniem. Musimy bowiem dokładnie wiedzieć, do czego się zobowiązujemy.
