Taka pomoc może cię drogo kosztować

Ktoś z rodziny lub znajomych prosi cię o podżyrowanie pożyczki, informując przy tym, że bez tej „drobnej formalności” nie może otrzymać pieniędzy. Zastanów się kilka razy, zanim ulegniesz takim prośbom, poręczenie cudzego długu nie jest bowiem „drobną formalnością”, ale bardzo poważnym zobowiązaniem finansowym, które dobrowolnie na siebie przyjmujesz.

Poręczenie z punktu widzenia prawa stanowi umowę pomiędzy osobą lub instytucją dającą pożyczkę (np. bankiem, zakładem pracy) a poręczycielem. W praktyce często zdarza się jednak, że poręczyciel podpisuje krótkie oświadczenie pod umową pożyczki, którą zawarła inna osoba i w ten sposób gwarantuje swoim majątkiem, że dług zostanie spłacony. Forma umowy poręczenia nie ma większego znaczenia, istotny jest fakt, że takie zobowiązanie rodzi poważne skutki, których nie wszyscy poręczyciele są w pełni świadomi.

Poręczenie jest dla zakładów pracy czy instytucji finansowych bardzo wygodną formą zabezpieczenia pożyczki, pozwala bowiem w prosty sposób zwiększyć krąg osób odpowiedzialnych za zobowiązanie. Innymi słowy: pożyczkę wprawdzie bierze jedna osoba, ale w sytuacji, gdy przestaje ją spłacać, poręczycieli traktuje się tak, jakby to oni ją zaciągnęli. Są wówczas zobowiązani spłacić dług zamiast pożyczkobiorcy i to w pełnej wysokości, bez żadnych ograniczeń (choć możliwe jest zaznaczenie w umowie, że poręczyciel odpowiada tylko za dług główny, bez odsetek, kar itp.).

Gdy nasz znajomy spłaca dług w terminie, zobowiązanie poręczyciela nigdy się nie „uaktywnia”. Kłopoty zaczynają się w momencie, gdy ze spłatą są problemy – w takiej sytuacji pożyczkodawca bez większych formalności może zwrócić się do poręczyciela o spłatę całego zobowiązania.

Złożenie podpisu pod umową poręczenia wymaga więc świadomej i rozsądnej decyzji:

• nie kieruj się emocjami, nie ulegaj nawet dramatycznym prośbom i nie bagatelizuj znaczenia swojego podpisu pod umową poręczenia – pamiętaj, że bierzesz na siebie zobowiązanie finansowe, które w każdej chwili możesz być zobowiązany spłacać;
• rozsądnie oceń czy osoba, która prosi cię o poręczenie pożyczki, będzie w stanie ją samodzielnie spłacić. Wypytaj o dochody, o inne pożyczki, które zaciągnęła wcześniej, o ogólną sytuację majątkową;
• rozważ hipotetyczną sytuację, że osoba, której poręczyłeś pożyczkę, przestała spłacać raty i pożyczkodawca do ciebie zwrócił się o spłatę zobowiązania. Zastanów się, jakie skutki dla twojej sytuacji finansowej będzie miała konieczność spłaty nie swojego długu w takiej wysokości, jaka wynika z umowy pożyczki. Pamiętaj, że twoje kłopoty finansowe nie mają żadnego znaczenia dla konieczności spłaty rat, a uchylanie się od tego obowiązku może się skończyć nawet egzekucją komorniczą;
• weź pod uwagę okres, na jaki pożyczkobiorca zawarł umowę pożyczki – generalnie im dłuższy czas spłaty, tym większe ryzyko powstania problemów – trudno bowiem przewidzieć wszystkie okoliczności, które mogą uniemożliwić osobie biorącej pożyczkę jej spłatę (np. utrata pracy, choroba itp.)