Jakie metody dezynfekcji ścieków są najskuteczniejsze?

art. sponsorowany + 00:00, 28.01.2023

Dezynfekowanie ścieków skutkuje poprawą ich parametrów, a przez to zmniejszeniem oddziaływania zanieczyszczeń na środowisko naturalne. Niekiedy istnieje też możliwość wtórnego wykorzystania oczyszczonej cieczy w niektórych procesach przemysłowych. Zanim jednak wszystko to będzie możliwe, wykorzystuje się specjalne, nowoczesne metody oczyszczania. Które z nich sprawdzają się najlepiej?

Jakie są metody dezynfekcji ścieków?

Ścieki zawierać mogą nie tylko zanieczyszczenia fizyczne i chemiczne, ale też biologiczne — mikroorganizmy. Wśród nich te niepożądane ekologicznie, o działaniu patogennym jak wirusy, bakterie, pasożyty i grzyby. Odpowiedzialne są za wywoływanie chorób. Siedliskiem mikroorganizmów pochodzących np. z moczu i fekaliów ludzi i zwierząt są np. ścieki komunalne, będące produktem ubocznym czynności sanitarnych w gospodarstwie domowym, ścieki z wód odpadowych ze środowiska naturalnego, zamieszkałego przez dzikie zwierzęta czy ciecz obecna w systemach kanalizacyjnych, gdzie bytują np. myszy i szczury.

Z pomocą przychodzi dezynfekcja ścieków. Przeprowadzana może być metodami fizycznymi oraz chemicznymi. Do metod fizycznych należą:

pasteryzacja
naświetlanie promieniami UV
dezynfekcja radiacyjna, czyli promieniowanie jonizujące
filtracja z wykorzystaniem membrany
suszenie termiczne

Chemicznymi metodami dezynfekcji są zaś:

Ozonowanie
Chlorowanie — z zastosowaniem np.:
- dwutlenku chloru
- podchlorynu sodu
- chloru w postaci gazowej
- tlenku wapnia

Szacuje się, że gdyby nie dezynfekować ścieków, a postawić jedynie procesy mechanicznego oczyszczania, czyli np. rozdrabnianie, cedzenie, sedymentację czy usuwanie ze ścieków ciał stałych i zawiesin, usuniętych zostałoby zaledwie 20% ogólnej liczby bakterii. Fizyczne i chemiczne metody dezynfekcji, a więc działanie celowo nastawione na unieszkodliwianie bądź usuwanie drobnoustrojów, jest zatem absolutnie konieczne.

Użycie chloru do dezynfekcji ścieków

Praktyka pokazuje, że dezynfekcja ścieków najczęściej przebiega poprzez metody chemiczne, a konkretniej poprzez chlorowanie ścieków. To, jakie związki chloru będą brały w udział w oczyszczaniu i w jakich dawkach zależy od parametrów poszczególnych ścieków, ponieważ różne drobnoustroje wykazują różne reakcje na poszczególne środki do dezynfekcji. Nie bez znaczenia dla skuteczności jest też odczyn ścieków, czyli ich pH, temperatura i czas kontaktu drobnoustrojów z różnymi postaciami chloru. Użycie dwutlenku chloru rozpuszczonego w wodzie prowadzi do wyższej skuteczności wyeliminowania pierwotniaków Giardia lamblia czy też pierwotniaków z rodzaju Cryptosporidium. Dwutlenek chloru jest też skuteczny pod innym względem, a mianowicie stosunkowo długiego utrzymywania swojej aktywności. Nadwyżkę środka można więc utrzymać do późniejszego wykorzystania.

Użycie ozonu do dezynfekcji ścieków

Ozon w odpowiedniej dawce bardzo skutecznie uzdatnia zarówno ścieki komunalne, jak i przemysłowe. Oprócz mikrozanieczyszczeń biologicznych usuwa też osady i środki powierzchniowo-czynne. Walczy z zanieczyszczeniami takimi jak bakterie i wirusy skuteczniej niż chlor. Działanie ozonu nazywamy utlenianiem, ale gdyby przyjrzeć się pod mikroskopem temu, co dzieje się z bakteriami pod wpływem tej alotropowej odmiany tlenu, okazałoby się, że wpływa ona na metabolizm komórkowy, powodując utlenienie koenzymów odpowiedzialnych za syntezę i rozkład komórek. Ozon wnikając do cytoplazmy komórek niszczy też struktury wewnątrzkomórkowe, w tym kwasy nukleinowe. Ze wszystkich bakterii, najbardziej wrażliwe na działanie ozonu są bakterie Gram-dodatnie. Ozonowanie ścieków dobrze sprawdza się też w przypadku eliminowania cyst, zarodników grzybów i drożdży.

Użycie promieni UV

Promieniowanie UV celem pozbycia się zanieczyszczeń biologicznych polega na doprowadzeniu do utraty przez mikroorganizmy zdolności rozmnażania albo wręcz do eliminacji (zabicia) tych mikroorganizmów. Największą skuteczność metoda ta wykazuje w stosunku do bakterii i drożdży. Efektywność promieniowania ultrafioletowego związana jest oczywiście z dawką promieniowania, rodzajem zanieczyszczeń biologicznych (gorzej sprawdza się w przypadku form przetrwalnikowych mikroorganizmów) i czasem działania promieni UV, ale też poziomem klarowności ścieków. Im więcej zawiesin w ściekach, tym mniejsza jest efektywność wykorzystania promieni UV w dezynfekowaniu. Wadą promieniowania UV jest jego działanie miejscowe.
Warto wiedzieć, że specjalistyczne firmy jak granimex.com.pl proponują szereg rozwiązań dla branż, w których dezynfekcja ścieków ma znaczenie priorytetowe. Tak jest w przypadku szpitali czy placówek medycznych. Woda jest istotnym czynnikiem w przenoszeniu patogenów, a co za tym idzie, chorób zakaźnych. Ciecz znajdująca się w szpitalnych ściekach stanowiłaby zatem pod tym względem poważne zagrożenie epidemiologiczne. Optymalne dostosowanie narzędzi dezynfekcji do konkretnych wymagań danej branży to w obszarze gospodarki wodno-ściekowej podstawa.