Żelazo należy do grupy składników odżywczych, które bezpośrednio wpływają na funkcjonowanie organizmu i dobre samopoczucie. Niedobór tego pierwiastka to między innymi anemia i inne poważne zaburzenia. Jak podnieść poziom żelaza dietą?
Żelazo jest składnikiem diety, którego niewystarczająca podaż wraz z pożywieniem może powodować powstawanie zaburzeń w obrębie układu krwionośnego. Żelazo wchodzi w skład hemoglobiny – czerwonego barwnika krwi oraz mioglobiny w mięśniach. W organizmie magazynowane jest jako ferrytyna. Ważną informacją jest, że stężenie żelaza we krwi obwodowej ulega wahaniom w ciągu doby, dlatego parametrem, który wskazuje na zabezpieczenie organizmu w ten ważny pierwiastek, jest właśnie ferrytyna.
Dieta, bogata w produkty zawierające łatwo przyswajalne formy żelaza, wspiera prawidłowe odżywienie i utlenowanie tkanek i narządów. Żelazo jako integralny składnik hemoglobiny pomaga w wychwycie tlenu z pęcherzyków płucnych i jego redystrybucję do wszystkich komórek. Mioglobina to czerwony barwnik zawarty w mięśniach, który odpowiada za pobór tlenu z krwi i jego wykorzystanie w procesach energetycznych.
Niewystarczająca podaż żelaza może wpływać na powstawanie niedoborów, czego konsekwencją jest przede wszystkim niedokrwistość, czyli anemia. Objawy niedoboru żelaza nie są jednoznaczne, jednak bardzo silnie przekładają się na poziom energii życiowej i samopoczucie.
Przyczyną niedoboru żelaza, mimo wysokiej podaży wraz z dietą mogą być zaburzenia wchłaniania. W przypadku stwierdzenia deficytu należy udać się na konsultację do lekarza, gdyż inną przyczyną może być także krwawienie wewnętrzne np. w świetle przewodu pokarmowego, choroba nowotworowa lub inne schorzenie, któremu towarzyszy przewlekły stan zapalny.
O właściwą podaż żelaza w diecie powinny zadbać kobiety ciężarne, gdyż niskie stężenie może skutkować niedotlenieniem płodu, mięśnia macicy lub doprowadzić do zbyt wczesnego oddzielenia łożyska. Anemia u matki może też wpływać na niską masę urodzeniową dziecka i powodować zaburzenia w rozwoju psychoruchowym.
Zbilansowana dieta, pokrywająca zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze będzie zabezpieczać organizm w żelazo. Warto postawić na produkty dobrej jakości, wybierać żywność ekologiczną o niskim stopniu przetworzenia. Dobrym rozwiązaniem będzie też catering dietetyczny, czyli codzienne dostawy świeżo przygotowanych posiłków o wybranej kaloryczności dziennego menu.
Planując jadłospis warto wiedzieć, w jakich produktach występuje większa ilość żelaza. Najlepszym źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego, głównie podroby i czerwone mięso, gdyż zawierają one tzw. żelazo hemowe, które cechuje wyższa przyswajalność. Produkty roślinne również są źródłem żelaza, jednak jego wchłanianie to maksymalnie 10%.
Warto dodać, że żelazo najlepiej wchłania się w środowisku kwaśny np. w obecności produktów będących źródłem witaminy C, takich jak kiszonki, kwaśne owoce, czy ocet jabłkowy naturalnej fermentacji, wykorzystywany do przygotowania dressingu.
